Pouczenie o prawie odstąpienia od umowy musi zawierać numer telefonu

(Foto von Alexas_Fotos von Pixabay)

Prawidłowe pouczenie o prawie odstąpienia od umowy jest istotne w przypadku umów zawieranych na odległość w obrocie B2C. Zgodnie ze zharmonizowanymi przepisami unijnymi (dyrektywa 2011/83/UE) obowiązkiem przedsiębiorcy jest udzielenie konsumentowi m.in. informacji o warunkach, terminach i procedurze odstąpienia od umowy bez podawania przyczyn oraz o konsekwencjach finansowych skorzystania z tego prawa. Jako ułatwienie dla przedsiębiorców ustawodawca unijny przewidział formularz, który, o ile został prawidłowo wypełniony, daje pewność, że treść pouczenia jest prawidłowa. Przepisy unijne zostały wdrożone zarówno w Polsce jak i w Niemczech. Różnice w ich praktycznym zastosowaniu są jednak ogromne. W Niemczech już małe modyfikacje formularzy ustawowych dają podstawy do sporów prawnych. I tak niemiecki Trybunał Federalny (Bundesgerichtshof, dalej: BGH) w swoim orzeczeniu z dnia 24.09.2020 – I ZR 169/17 zajmował się pytaniem, czy w pouczeniu o prawie odstąpienia od umowy konieczne jest podawanie numeru telefonu.

Okoliczności rozstrzyganej sprawy

W rozstrzyganej sprawie, chodziło  o spór między dwoma konkurencyjnymi  e-sklepami sprzedającymi  w sieci artykuły erotyczne. Jeden z nich skierował do swojego konkurenta wezwanie do zaprzestania praktyki handlowej polegającej na niepodawaniu numeru telefonu w treści pouczenia o prawie odstąpienia od umowy. Taki obowiązek jest w Niemczech konstruowany na podstawie wskazówek ustawowych dotyczących wypełnienia formularza zawierającego pouczenie o prawie odstąpienia od umowy bez podawania przyczyn. Jak wynika z załącznika I do dyrektywy 2011/83/UE przedsiębiorca powinien wpisać w pouczeniu swoją nazwę/nazwisko, pełny adres pocztowy oraz, o ile są dostępne, swój numer telefonu, numer faksu i adres e-mail.

Upomniany wniósł powództwo do sądu krajowego w Arnsbergu o stwierdzenie, że wysunięte przez konkurenta żądanie jest bezpodstawne. Powołał się on jednocześnie na okoliczność, że umowy sprzedaży z konsumentami nie były zawierane przez telefon, lecz za pośrednictwem sklepu online. Tym samym nie umożliwiał on konsumentom ani zawierania umowy przez telefon ani odstąpienia od umowy drogą telefoniczną.

BGH przedłożył sprawę w formie pytania prejudycjalnego Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Kluczowe dla rozstrzygnięcia sporu była interpretacja regulacji ustawowych, mianowicie kiedy numer telefonu należy uznać za „dostępny”.

Wyrok TSUE

TSUE uznał w swoim orzeczeniu z dnia 14.05.202 – C-266/19, że telefon należy uznać za „dostępny”, jeśli numer telefonu przedsiębiorcy pojawia się w ten sposób na jego stronie internetowej, że konsument może odnieść  wrażenie, iż przedsiębiorca używa wspomnianego numeru w celu kontaktów z konsumentami. Dostępność numeru należy przyjąć zatem w sytuacji, gdy pojawia się on w serwisie internetowym przedsiębiorcy, w szczególności w rubryce zatytułowanej „Kontakt” lub, w stopce redakcyjnej Impressum. TSUE po raz kolejny potwierdził, że konsumentowi kupującemu przez internet należy zagwarantować uzyskanie wyczerpujących informacji przed zakupem, zaś informacje te powinny zostać dostarczone przy pomocy wzoru formularza odstąpienia od umowy i obejmować także wyjaśnienie warunków, terminów i procedury odstąpienia od umowy. Aby móc to zagwarantować, przedsiębiorca zobowiązany jest podać ten sam numer telefonu we wzorze pouczenia, co widniejący na stronie internetowej. Warto zauważyć, że nieistotne jest, w jaki sposób doszło do zawarcia umowy – osoba, która złożyła zamówienie przez stronę internetową, może skorzystać z możliwości złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy przez telefon.

Decyzja BGH i jej znaczenie w praktyce

BGH w przywołanym wyżej wyroku, w oparciu o decyzję TSUE, uznał, że niepodawanie przez upomnianego numeru telefonu w pouczeniu o prawie odstąpienia od umowy jest naruszeniem prawa. Upomniany bowiem informował o numerze telefonu w zakładce „Kontakt“, jak również w stópce strony. W ten sposób w opinii BGH upomniany sugerował konsumentom, że możliwy jest z nim kontakt telefoniczny. Ponadto BGH uznał, że naruszenie w sposób istotny narusza interesy konsumentów i uprawnia konsumentów do stosowania upomnień.

Ponieważ podawanie numeru telefonu jest dla większości przedsiębiorców jedyną formą spełnienia wymogów ustawowych pod kątem udostępniania konsumentom dwóch możliwości szybkiego kontaktu ze sprzedawcą, praktycznie każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do podawania numeru telefonu w pouczeniu o prawie odstąpienia od umowy. Przedsiębiorcy prowadzący główną działalność w Polsce i ekspandujący na rynek niemiecki powinni upewnić się, że udostępniają konsumentom w Niemczech prawidłowe pouczenia. Nasza wyrywkowa kontrola niektórych dużych polskich sklepów online wykazała, że w Niemczech byłyby wysoce zagrożone upomnieniem. Nie wiadomo natomiast, jak nowelizacja ustawy przeciwko nieuczciwej konkurencji, o której pisaliśmy w artykule z dnia 1.02.2021 wpłynie na rozwój orzecznictwa.

Sprawdź pełną ofertę Kancelarii

• Doradztwo podatkowe w Niemczech
• Księgowość w Niemczech
• Biuro rachunkowe w Niemczech
• Obsługa prawna w Niemczech
• Adwokat w Niemczech