Niedozwolone oddalenie się z miejsca wypadku w transporcie ciężarowym – część II

(Foto von mali maeder von Pexels)

Jak wspominaliśmy w ostatnim artykule w razie spowodowania wypadku i samowolnego oddalenia się z miejsca wypadku kierowca ciężarówki musi liczyć się z konsekwencjami prawnymi takimi jak: roszczenia odszkodowawcze, punkty karne, nałożenie na sprawcę zakazu prowadzenia pojazdu do trzech miesięcy lub nawet odebranie pozwolenia na prowadzenie pojazdu.

Dobrowolne przyznanie się do ucieczki z miejsca wypadku

W codziennej praktyce wcale nie rzadko spotyka się przypadki tzw. czynnego żalu, który uregulowany jest w § 142 ust. 4 StGB (niemieckiego kodeksu karnego). W tym przypadku kara może być opcjonalnie złagodzona lub uchylona, jeżeli sprawca przyzna się dobrowolnie w ciągu 24 godzin do popełnienia czynu zabronionego – tj. oddalenia się z miejsca wypadku. Ten ustęp jest szczególnie istotny w przypadku licznych kolizji na parkingach.  Warto również pamiętać, że pełnomocnik sprawcy ma duże szanse na umorzenie postępowania ze względu na niewielką winę zgodnie z § 153 StPO (niemieckiego kodeksu postępowania karnego). Nie warto jednak zwlekać zbyt długo ze zgłoszeniem wypadku. Policja bardzo często, dzięki temu, że udało jej się namierzyć już wcześniej sprawcę, ubiega go w późniejszym zgłoszeniu wypadku w ciągu wspomnianych dwudziestu czterech godzin.

Odebranie pozwolenia na prowadzenie pojazdu ciężarowego

Odebranie pozwolenia prowadzenia pojazdu w ramach § 142 StGB następuje w przypadku, jeżeli sprawca bezprawnie i samowolnie oddalił się z miejsca wypadku, mimo tego, że wiedział lub musiał wiedzieć, że w spowodowanym wypadku została zabita albo poważnie ranna osoba, lub gdy powstały znaczne szkody materialne.  Sądy stale podnoszą górną granicę ,,znacznych szkód‘‘. Obecnie granica ta na podstawie § 69 ust. 2 nr. 3 StGB wynosi 2.500,00 EUR, chociaż w licznych komentarzach można znaleźć także kwotę 1.300,00 EUR.

Ważne jest jednak aby mieć świadomość tego, że pozwolenie dotyczące prowadzenia pojazdów nie jest odbierane bezwarunkowo po każdym bezprawnym oddaleniu się z miejsca wypadku – każdy przypadek jest rozstrzygany przez sąd indywidualnie. Przykładowo, jeśli oskarżony sprawia wrażenie, że jest osobą całkowicie odpowiedzialną i rozsądną, która nie ma na swoim koncie żadnych innych wykroczeń, to w takim przypadku odebranie pozwolenia jest bardzo mało prawdopodobne. Sąd może również zastosować łagodniejszy środek w postaci tymczasowego zakazu prowadzenia pojazdów zgodnie z § 44 StGB. Ponadto oskarżony może się obawiać zastosowania tymczasowego pozbawienia prawa jazdy zgodnie z § 111a StPO jako środka zapobiegawczego.

Zakaz prowadzenia pojazdu

Zamiast zastosowania najwyższego wymiaru kary –  odebrania pozwolenia na prowadzenie pojazdu ciężarowego znacznie łagodniejszym środkiem zapobiegawczym jest nałożenie przez sąd  wspomnianego już, tymczasowego zakazu prowadzenia pojazdu zgodnie z § 44 StGB. Zakaz ten może być zasądzony na okres od jednego do trzech miesięcy, jeżeli dany kierowca zostanie skazany na karę pozbawienia wolności lub grzywnę za przestępstwo popełnione podczas prowadzenia pojazdu silnikowego.

Jeżeli postępowanie karne trwa nadzwyczaj długo, należy mieć na uwadze, że nałożenie zakazu prowadzenia pojazdów może stracić swoją pierwotną rolę, jaką jest funkcja wychowawcza. Zakaz ten ma przede wszystkim charakter profilaktyczny i może pełnić swoją funkcję tylko wtedy, gdy ma on bezpośredni wpływ na sprawcę w krótkim czasie po popełnieniu wykroczenia. Gdy między popełnionym czynem a nałożeniem sankcji miną więcej jak dwa lata  – wówczas nie można już nałożyć powyższego zakazu.

Podsumowanie

Przestępstwo w związku z niedozwolonym oddaleniem się z miejsca wypadku (§ 142 StGB) kryje w sobie wiele kruczków prawnych. Przede wszystkim ukarany zawsze zostaje sprawca wypadku, a zatem kierowca, który umyślnie oddalił się z miejsca kolizji. W przypadku wypadku w ruchu drogowym, w którym uczestniczyła ciężarówka, decydujące pytanie brzmi, czy kierowca ciężarówki również zauważył zaistniałą kolizję. Nieuprawnione opuszczenie miejsca wypadku może być też jednak uzasadnione: przykładowo zatrzymanie pojazdu ciężarowego na autostradzie bezpośrednio po wypadku może stanowić zagrożenie dla ruchu drogowego, szczególnie jeśli autostrada nie jest wyposażona w pas awaryjny. Wówczas osoba uczestnicząca w wypadku może odjechać z miejsca wypadku, oddalając się tym samym od poszkodowanego i kierując się na dostępny w pobliżu parking.

Drugą bardzo istotną kwestią jest ta dotycząca zeznań. Istnieje wiele możliwych konstelacji wypadków drogowych – wszystkie z nich jednak dowodzą słuszności podstawowej zasady oskarżonego w każdej sprawie karnej – mowa jest srebrem a milczenie złotem! Kierowca, który zaprzecza zauważeniu wypadku, przyznaje się poniekąd do faktu bycia kierowcą pojazdu biorącego udział w wypadku.

Warto pamiętać, że zebranie dowodów obciążających sprawcę leży w zakresie kompetencji policji oraz prokuratury – kierowca nie musi w żaden sposób ułatwiać im tej pracy. Wynika z tego zatem, że już sama okoliczność kierowania pojazdem musi zostać udowodniona przez organy ścigania. W przypadku wszczęcia postępowanie karnego z powodu niedozwolonego oddalenia się z miejsca wypadku (§ 142 StGB) sugerujemy, aby skorzystać z usług adwokata specjalizującego się w prawie karnym.