Nowa ustawa o imigracji zarobkowej (niem. Fachkraftgesetz) dotycząca wykwalifikowanych pracowników z krajów trzecich

Ramy przyszłościowej imigracji

Od kilku lat na rynku niemieckim można zaobserwować zwiększone zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników. W obliczu zmian demograficznych Republika Federalna będzie w przyszłości zdana na specjalistów z krajów trzecich.

Nowa ustawa o imigracji zarobkowej (niem. Fachkraftgesetz), która wejdzie w życie 01.03.2020, ma za zadanie stworzyć nowe perspektywy na rynku pracy dla specjalistów posiadających wykwalifikowane szkolenia zawodowe. Uprzednio uruchomiony zostanie także tymczasowy modelowy projekt Federalnej Agencji Zatrudnienia, którego celem będzie doradztwo cudzoziemcom w zakresie uznawania zagranicznych kwalifikacji zawodowych.

Dzięki ustawie o imigracji zarobkowej Rząd Federalny usiłuje stworzyć ramy prawne dla przyszłościowej imigracji wykwalifikowanych pracowników z krajów trzecich.

Główne założenia ustawy

W celu ukierunkowanego wzrostu imigracji wykwalifikowanych pracowników z krajów trzecich Rząd Federalny precyzuje przepisy nowej ustawy poprzez dalsze usprawnienia procedur administracyjnych. Obejmują one w szczególności procedury wizowe, działania reklamowe, przyspieszenie uznawania zagranicznych kwalifikacji edukacyjnych oraz zwiększone wsparcie językowe. Szczególnie istotną zmianą będzie także zniesienie tzw. zawodów deficytowych. Celem nowelizacji będzie utrzymanie zasady rozdziału migracji azylowej od migracji zarobkowej. Zgodnie z założeniem ustawy, aby powstrzymać nielegalną imigrację, należy podjąć środki, które ukierunkują przypływ cudzoziemców do miejsc pracy, a nie do systemów społecznych sprzyjającym nadużyciom socjalnym.

Najważniejsze regulacje

Ustawa o imigracji zarobkowej przewiduje szereg zmian w obowiązujących przepisach. Najbardziej istotne nowelizacje dotyczyć będą wspólnej definicji pojęcia wykwalifikowanego pracownika, która będzie miała zastosowanie wobec pracowników posiadających kwalifikacje zawodowe oraz absolwentów.

Zmiany obejmą również możliwość przyjazdu specjalistów do Niemiec, którzy posiadają kwalifikacje zawodowe w celu znalezienia pracy na określony czas, gdyż zgodnie z obowiązującym programe niezbędne będą umiejętności w zakresie języka niemieckiego i wykazanie środków utrzymania. Ustawodawca przewiduje także ulepszenie możliwości pobytu dla obcokrajowców biorących udział w programach kwalifikacji w celu uznawania kompetencji zawodowych. Ponadto ustawa regulować będzie uproszczenie procedur, podział obowiązków w urzędach imigracyjnych a także przyspieszone procedury dla wykwalifikowanych pracowników.

Kogo obejmie nowelizacja ustawy?

Specjalistą w rozumieniu ustawy są obcokrajowcy z państw trzecich, którzy posiadają krajowe lub zagraniczne kwalifikacje zawodowe równoważne z kwalifikacjami wymaganymi na terenie Republiki Niemiec lub posiadają niemiecki lub zagraniczny dyplom uniwersytecki porównywalny z niemieckim dyplomem uniwersyteckim. Nowa ustawa jasno i przejrzyście określa, kto może przyjechać do Niemiec w celach zawodowych i szkoleniowych. Regulacje nie dotyczą obcokrajowców zamieszkałych w Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii. W przypadku tych cudzoziemców obowiązuje zasada swobodnego wyboru miejsca zamieszkania. Zatem ustawa będzie miała bezpośrednie zastosowanie dla obcokrajowców z krajów trzecich.

Projekt ustawy wyraźnie przewiduje możliwość dokształcenia kandydatów z podstawowymi kwalifikacjami, którzy otrzymali już ofertę pracy. W takim przypadku ich przyszły pracodawca musi zobowiązać się do zapewnienia szkolenia w zakresie wymaganych umiejętności do pracy w ciągu 18 miesięcy. Pobyt obcokrajowca w celu zdobycia dodatkowych kwalifikacji będzie mógł zostać jednak przedłużony maksymalnie do dwóch lat.

Zawód deficytowy

Pod pojęciem zawodu deficytowego należy rozumieć profesję, na którą na rynku pracy jest większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danej dziedzinie. Obcokrajowcy wykonujący zawody deficytowe mogą pracować zgodnie z ustawą bez formalnego dowodu kwalifikacji zawodowych, jeśli wykażą przynajmniej pięcioletnią praktykę zawodową. W przypadku rozwiązania stosunku pracy pracodawca będzie zobowiązany do pokrycia kosztów utrzymania i kosztów deportacji przez dwanaście miesięcy, jeżeli obcokrajowiec nadal będzie przebywać nielegalnie w Niemczech.

Skutki nowej ustawy

Nowe prawo znacznie ułatwia dostęp do rynku pracy dla wykwalifikowanych specjalistów z krajów trzecich i wyrównuje szanse podjęcia pracy w wybranym zawodzie. Ustawa sprawia także, że administracyjna procedura nostryfikacji dyplomów zagranicznych jest dużo bardziej przystępna i przebiega o wiele sprawniej.

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z najnowszymi prognozami roczne zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników może wynosić aż 260.000 miejsc pracy, natomiast ustawa przewiduje zatrudnienie jedynie dla 25.000 fachowców. Mimo to, cieszyć może fakt, że ustawodawca poprzez nowelizacje podejmuje się działań zmierzających do zniwelowania negatywnych skutków zmian demograficznych w społeczeństwie.