Zezwolenie na transgraniczny przewóz osób pojazdami do 9 miejsc (8 + 1) między Polską a Niemcami

(Foto: Nubia Navarro (nubikini), Pexels.com)

Zarys problematyki

Wiele polskich firm transportowych wykonuje transport drogowy osób samochodami o łącznej dopuszczalnej masie do 3,5 tony oraz łącznej ilości miejsc siedzących do 9, tj. 8 + 1 przez terytorium Niemiec bądź wewnątrz Niemiec (tzw. przewozy kabotażowe) przy z góry wyznaczonej regularnej trasie (tzw. przejazdy liniowe; niem.: Linienverkehr) lub jako przewozy okazjonalne (niem. Gelegenheitsverkehr). Praktyka pokazuje, że wielu polskich przewoźników trudniących się tego rodzaju przewozem nie jest świadoma, że dany sektor usług transportowych podlega w Niemczech szczególnej regulacji prawnej i że ich świadczenie co do zasady wymaga zezwolenia (licencji) właściwego niemieckiego organu nadzorującego ruch drogowy i brak tego zezwolenia jest sankcjonowany karnie lub jako wykroczenie. Dlatego coraz częściej można spotkać się z sytuacjami, że podczas kontroli policyjnej lub kontroli ze strony urzędu BAG przewoźnik podczas przewozu osób pojazdem do 9 miejsc proszony jest o okazanie niemieckiego zezwolenia (licencji) na przewóz nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą a w razie jego braku lub jego nieważności niemiecki urząd pobiera kaucję pieniężną (areszt) na poczet późniejszego mandatu karnego w kwocie nie niższej niż 1 250 EUR. Na ogół zarówno pobierane kaucje pieniężna jaki i nałożone mandaty karne za nieprzestrzeganie niemieckich wymagań dotyczących branży transportu osób wynoszą wielokrotność tej sumy. Ryzyko znacznych kar oraz związane z tym problemy finansowe powinny skłaniać polskich przewoźników do analizy prawnej, czy ich działalność przewozowa osób w Niemczech wymaga od nich pozyskania niemieckiego zezwolenia na transport osób.

Regulacje prawne dotyczące przewozów osobowych pojazdami do 9 osób z kierowcą włącznie

Wśród firm transportowych wykonujących przewozy osób pojazdem do 9 miejsc (tj. 8 + 1) pokutuje przekonanie, że przewozy te wykonywane między Polską a Niemcami i wewnątrz Niemiec (kabotaże) jako przewozy liniowe i/lub okazjonalne są zwolnione z konieczność uzyskania niemieckiego zezwolenia na przewozy do 9 osób. To błędne przekonanie ma swoje rzekome oparcie w rozporządzeniu Unii Europejskiej nr. 1073/2009 (rozporządzenie w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i  autobusowych i  zmieniające rozporządzenie (WE) nr  561/2006), według którego przepisów transport osób zwolniony ma być z ograniczeń kabotażowych oraz ograniczeń dot. przejazdów okazjonalnych. Należy tu podkreślić, że jest to półprawda, gdyż wspomniane rozporządzenie dotyczy się jedynie pojazdów, które ze względu na liczbę miejsc umożliwiają przewóz większej liczby osób aniżeli jedynie 9 osób z kierowcą włącznie. W konsekwencji przewozy osób pojazdami do 9 miejsc z kierowcą nie podlegają liberalnym rozwiązaniom tego rozporządzenia.

W rzeczywistości zastosowanie na przewozy do 9 osób ma wyłącznie Umowa W Sprawie Międzynarodowych Drogowych Przewozów Pasażerskich w formie Okazjonalnych Przewozów Autokarami i Autobusami (ASOR) z dnia 26.05.1982 r. oraz umowa między Polską na Niemcami dot. przewozu osób z dnia 8.11.1991 r. Wedle tych postanowień przewozy osób, które nie polegają wyłącznie na tzw. objazdach z zamkniętymi drzwiami oraz przewozów osób w jedno miejsce i powrotu „na pusto“ bądź przyjazdu „na pusto“ i powrotu ze zorganizowaną grupą, lecz podczas przewozu mogą wsiadać dodatkowi pasażerowie oraz przewożeni pasażerowie mogą wysiadać w różnych miejscach, należy posiadać także niemieckie zezwolenie na przewóz do 9 osób. Wobec tego w przypadku, jeśli polski przewoźnik wykonuje przewozy osób opisane w poprzednim zdaniu musi zwrócić się o wydanie zezwolenia do odpowiedniego niemieckiego urzędu nadzoru ruchu. Zezwolenie na przewozy osób pojazdami do 9 miejsc do i wewnątrz Niemiec można uzyskać zgodnie z par. 52 ust 3 PBefG a na przejazdy tranzytowe zgodnie z par. 53 ust. 3 PBefG.

Zezwolenie na przewóz pracowników do pracy w Niemczech

W związku z faktem, iż niemiecka gospodarka skazana jest na korzystanie z pracowników spoza Niemiec oraz że na rynku niemieckim działa wiele firm spoza Niemiec, istnieje możliwość uzyskania przez polskie firmy transportowe jednorazowej bądź rocznej licencji na przewozy pracowników z Polski do Niemiec. Posiadacz takiej licencji może w dowolny sposób dokonywać przewozu osób wewnątrz Niemiec pod warunkiem, że przewozi wyłącznie pracowników. W celu uzyskania licencji należy wypełnić wniosek i wnieść opłatę wynoszącą 110 EUR za jednorazowe zezwolenie bądź 800 EUR za roczne zezwolenie. Wszystkie wymogi dotyczące tego rodzaju przewozów urząd BAG wyszczególnia na swojej oficjalnej stronie, również w języku polskim.