Umowa składu na gruncie prawa niemieckiego

(Fot.: pexels.com)

Czym jest umowa składu?

Umowa składu to kontrakt, który zobowiązuje przedsiębiorcę składowego do przechowania oznaczonych w umowie rzeczy ruchomych za wynagrodzeniem. Składającym, czyli osoba przekazująca towar do przechowania, może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Przy przyjmowaniu towaru do przechowania, przedsiębiorca zobowiązany jest do wydania składującemu kwitu, potwierdzającego przyjęta liczbę sztuk towaru, rodzaj oraz oznaczenie i sposób pakowania. Na kwicie mogą znaleźć się tez inne, istotne postanowienia umowne. W przypadku, gdy wykonanie umowy składu wymaga od przedsiębiorcy poniesienia nakładów oraz wydatków, może on żądać od składającego ich zwrotu w takim zakresie, w jakim ich poniesienie było niezbędne.

Charakter umowy składu

Umowa składu jest umową konsensualną, oznacza to, że nie ma znaczenia, czy przedmioty są faktycznie przechowywane, aby umowa doszła do skutku.  Ponadto umowa składu jest kontraktem o charakterze pieniężnym, na podstawie którego prowadzona jest działalność w zakresie przechowywania przez przedsiębiorcę składowego rzeczy ruchomych lub innych rzeczy nadających się do składowania przekazanych przez składującego

Obowiązki stron związane z przechowywanymi przedmiotami

Ładunek, stanowiący przedmiot umowy, musi być przechowywany zgodnie z przepisami, a co za tym idzie – musi być odpowiednio oznakowany przez właściciela magazynu i opakowany tak, żeby uniknąć jego uszkodzenia. Jeśli przechowywane towary można określić jako niebezpieczne, składujący powinien o tym poinformować druga stronę.W przypadku szkód wynikłych z naruszenia przez przedsiębiorcę składowego jego zobowiązań, powinien on zrekompensować ewentualnie poniesione szkody oraz zwrócić wszelkie wydatki. Składujący  zachowuje własność składowanego przedmiotu i staje się właścicielem pośrednim, a przedsiębiorca składowego wchodzi w role właściciela bezpośredniego. Przedsiębiorca składujący uprawniony jest do łączenia przedmiotów tego samego rodzaju pochodzących od różnych składujących, jeśli wyrazili oni na to zgodę. W tym przypadku powstaje ułamkowa współwłasność z udziałem proporcjonalnym do przechowywanej ilości.

Czas trwania umowy składu

Umowa składu może zostać zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony. Niemniej jednak składający może w każdym czasie zażądać zwrotu przechowywanych towarów.

Zabezpieczenie roszczeń przedsiębiorcy składowego

Sposobem zabezpieczenia roszczeń przedsiębiorcy składowego wynikających z umowy składu jest zastaw na rzeczach przyjętych na skład, dopóki znajdują się w posiadaniu przedsiębiorcy lub osoby, która je dzierży w jego imieniu.

Odpowiedzialność i zobowiązania przedsiębiorcy składowego

Od czasu powierzenia przedmiotu składu przedsiębiorcy składowemu ponosi on odpowiedzialność za szkody. Aby zwolnic się odpowiedzialności, powinien udowodnić, ze uszkodzenie przedmiotu powstało mimo zachowania przez niego należytej, wymaganej w takiej sytuacji, staranności. Przedsiębiorca ma obowiązek sprawowania przeczy nad powierzona mu rzeczą i zachowania jej w stanie niepogorszonym, dokonywania niezbędnych, odpowiednich czynności konserwacyjnych,  zawiadomienia składającego o wszystkich istotnych wydarzeniach dotyczących przechowywanego towaru, umożliwienie składającemu dzielenia lub łączenia towarów oraz pobierania próbek i dokonywania czynności w celu zachowania rzeczy w należytym stanie. Dodatkowo przedsiębiorca składowy zobowiązany jest do ubezpieczenia składowanej rzecz, jeśli takie postanowienie wynik z zawartej umowy. Przedsiębiorca składowy zobowiązany jest do przyjęcia towaru do przechowywania oraz wydania pokwitowania w celu zabezpieczenia roszczeń odszkodowawczych składującego. Składujący, który domaga się odszkodowania z tytułu uszkodzenia towaru w czasie jego składowania, zobowiązany jest udowodnić, że towar przekazany do składu został nieuszkodzony, a przedsiębiorca składowy zwrócił go w stanie naruszonym. Przedsiębiorca składowy powinien zezwolić składującemu na inspekcje i działania niezbędne dla zabezpieczenia towaru. W przypadku uszkodzenia przedmiotu przedsiębiorca powinien poinformować składującego o wszelkich zmianach bądź uszkodzeniu towaru składowanego, jeśli nastąpiło lub jeśli może nastąpić w trakcie trwania umowy składu.