Wynagrodzenie pełne i częściowe za usługi budowlane wykonane w Niemczech

Fot.: pexels.com

Wymagalność pełnego wynagrodzenia za roboty budowlane

Jeżeli inwestor odebrał roboty budowlane od wykonawcy, rachunek końcowy staje się wymagalny. Odebranie prac przez inwestora nie jest konieczne, jeżeli inwestor odmówił ostatecznie odbioru i dał jednocześnie jasno do zrozumienia, iż stosunek umowny uznaje za zakończony lub w przypadku, gdy inwestor mimo wad wykonania robót budowlanych nie domaga się ich usunięcia, ale domaga się odszkodowania za wadliwe wykonanie robót.

Paragraf 641 ustęp 2 BGB ułatwia podwykonawcy dochodzenie wynagrodzenia za roboty zlecone mu przez wykonawcę, do których zrealizowania został on zobowiązany przez inwestora. Podstawowym celem regulacji zawartej w tym przepisie jest uniknięcie sytuacji, w której wykonawca odmówi podwykonawcy odbioru robót i jednocześnie zapłaty należnego wynagrodzenia, mimo, że za rzeczone prace uzyskał zapłatę od inwestora.

Roszczenie podwykonawcy o zapłatę wynagrodzenia za wykonanie prac jest wymagalne, jeżeli wykonawca otrzymał za te prace wynagrodzenie od swojego partnera umownego, partner umowny wykonawcy odebrał prace w stosunku do niego lub jeżeli wykonawca nie udzielił podwykonawcy na jego żądanie informacji, co do okoliczności odbioru prac przez inwestora pomimo wyznaczonego terminu.

Również w przypadku, gdy wykonane roboty budowlane obarczone są wadami, a nie bacząc na to wykonawca otrzymał od inwestora pełne wynagrodzenie, nie może się on powołać na swoje prawo do odmowy odbioru prac i z tego powodu odmówić podwykonawcy wypłaty należnego wynagrodzenia. W takiej sytuacji może jedynie zatrzymać część wynagrodzenia równą podwojonej sumie nakładów potrzebnych do usunięcia wad.

Jeżeli wykonawca udzielił zabezpieczenia swojemu partnerowi umownemu na wypadek ewentualnych wad prac budowlanych, to wówczas podwykonawca może powołać się na wymagalność swojego roszczenia zgodnie z par. 641 ust. 2 BGB, jeżeli udzielił on wykonawcy takiego samego zabezpieczenia.

Strony stosunku umownego mogą uzależnić wymagalność wynagrodzenia od spełniania dodatkowych warunków. Wówczas należność za wykonane roboty jest wymagalna dopiero po spełnieniu wszystkich warunków kontraktowych.

Wstępne wynagrodzenie częściowe („Abschlagszahlung”) za roboty budowlane wykonane w Niemczech

Zarówno w oparciu o przepisy BGB jak i VOB/B wykonawca ma prawo domagać się płatności częściowych. Przeprowadzenie przez inwestora odbioru częściowego nie jest warunkiem wymagalności wynagrodzenia zaliczkowego.

Jeżeli umowa o wykonanie robót budowlanych jest oparta o przepisy BGB (§ 632a), to wstępne wynagrodzenie częściowe przysługuje w wysokości równej przyrostowi wartości usług wykonanych częściowo i zgodnie z kontraktem, za dostawę lub wykonanie niezbędnych do realizacji robót materiałów lub elementów budowlanych z przeniesieniem prawa własności na inwestora. W tym przypadku rachunek powinien być sporządzony w oparciu o zestawienie robót, umożliwiając jednocześnie ich szybkie oraz pewne oszacowanie i przyporządkowanie. Jeżeli wykonanie robót związane jest z istotnymi wadami, wstępne wynagrodzenie częściowe nie jest należne wykonawcy. Jeżeli wady są nieistotne – inwestor może zatrzymać dwukrotność kosztów niezbędnych do usunięcia rzeczonych wad. Jeżeli inwestor bez wyraźnych podstaw nie zapłaci wykonawcy wynagrodzenia zaliczkowego i jednocześnie popadnie w zwłokę, wykonawca ma prawo dochodzić odsetek oraz wypowiedzieć umowę z ważnego powodu.

Jeżeli umowa o wykonanie prac budowlanych jest oparta o VOB/B (§ 16 ust. 1), to wówczas wstępne wynagrodzenie częściowe przysługuje w wysokości odpowiedniej do wartości wykonanych usług, których wykonanie powinno każdorazowo zostać udowodnione, za dostawę lub wykonanie niezbędnych materiałów i elementów budowlanych z przeniesieniem prawa własności na inwestora.

Warunkiem wymagalności zapłaty częściowej za roboty jest należyte sporządzenie rachunku wstępnego.  Wstępne wynagrodzenie częściowe jest należne bez względu na to, czy wykonane prace są obarczone wadami, czy też nie, aczkolwiek w razie wadliwości wykonania inwestor może zatrzymać dwukrotność wysokości kosztów potrzebnych do usunięcia wad.

Wynagrodzenie jest wymagalne w ciągu 18 dni od otrzymania przez inwestora rachunku częściowego. W przypadku, gdy inwestor bezpodstawnie nie uiści wstępnego wynagrodzenia częściowego, wykonawcy przysługuje prawo do odsetek i może on wypowiedzieć umowę zgodnie z par. 9 ust 1 VOB/B

Niezależnie od podstawy prawnej, wspólną cechą wynagrodzenia zaliczkowego jest jego tymczasowy i niewiążący charakter. Zapłata przez inwestora wynagrodzenia częściowego nie jest jednoznaczna z uznaniem roszczenia wykonawcy co do zapłaty wynagrodzenia.