Formy świadczenia usług budowlanych w Niemczech

Fot.: pexels.com

”Generalübernehmer” i „Generalunternehmer”

Na niemieckim rynku ukształtowały się różne formy świadczenia usług przez firmy budowlane, które pozwalają zorientować się w zadaniach, powiązaniach oraz roli przedsiębiorstwa w trakcie wykonywania inwestycji budowlanej.

Podstawowymi formami są:
-”Generalübernehmer” – generalny przedsiębiorca koordynujący wykonanie inwestycji
oraz
– „Generalunternehmer” – wykonawca generalny.

Umowy zawierane z każdym z tych przedsiębiorców są klasycznymi umowami budowlanymi, w ramach których są one zobowiązane do przeprowadzenia wszelkich robót niezbędnych do wykonania w całości zleconej inwestycji budowlanej. Główną różnicą jest to, że zadanie generalnego przedsiębiorcy koordynującego ogranicza się do nadzoru, organizacji i koordynacji wykonania zleconej inwestycji, a samo wykonanie robót zleca wykonawcy generalnemu.

Naturalnie inwestor może zawrzeć umowę bezpośrednio z wykonawcą generalnym, który większość zleconych prac wykonuje samodzielnie, ale niektóre zadania może zlecić tzw. „Subunternehmer” lub w znaczeniu równoznacznym „Nachunternehmen”. Przepisy niemieckiego prawa cywilnego (BGB) stanowią, iż przedsiębiorstwo budowlane może zlecić wykonanie prac budowlanych podwykonawcy bez konieczności uzyskania wcześniejszej zgody zleceniodawcy, chyba że strony zawartej umowy o świadczenie usług budowlanych umówiły się inaczej.

Natomiast w razie obowiązywania dla danego kontraktu przepisów VOB/B, to przedsiębiorstwo, które zobowiązało się do wykonania prac budowlanych powinno je – co do zasady – wykonać samodzielnie, chyba że zleceniodawca udzieli pisemnej zgody na najęcie podwykonawcy. Jeżeli wykonawca powierzy innemu podmiotowi wykonanie części robót bez uprzedniej zgody, to inwestorowi przysługuje prawo do wypowiedzenia kontraktu. Zgoda nie jest wymagana, jeżeli przedsiębiorstwo wykonawcze nie jest przystosowane do wykonania określonych robót. Przedsiębiorca budowlany powinien podać inwestorowi / wykonawcy zlecającemu dane podwykonawcy, a zawierając kontrakt z podwykonawcą, powinien ustalić obowiązywanie znormalizowanych warunków zlecania i wykonawstwa robόt budowlanych.

W przeciwieństwie do przepisów polskiego kodeksu cywilnego inwestor, wykonawca generalny i wykonawcy nie odpowiadają solidarnie za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Roszczenie to przysługuje tylko w stosunku do partnera, z którym została zawarta umowa.

Wspólnoty korporacyjne

W ciągu ostatnich kilku lat w Niemczech zyskał na popularności system łączenia się firm budowlanych w korporacje, którego celem jest łatwiejsze wykonanie prac budowlanych lub uzyskanie bardziej znaczącego kontraktu. Zdarza się, że przedsiębiorstwa budowlane łączą się we wspólnotę korporacyjną, tzw. “ARGE”. Celem takiego działania jest wspólne wykonanie zleconych prac. W celu ustanowienia “ARGE” potrzebna jest umowa, której stronami są dwa lub więcej przedsiębiorstw, zobowiązująca członków do terminowego wykonania z góry określonych usług lub świadczeń, które mogą mieć różny charakter (np. dostarczenie materiałów budowlanych, czy wykonanie projektów architektonicznych). Nadrzędną formą rzeczonej kooperacji jest “Dach-ARGE”. Związanie się przedsiębiorstw “Dach-ARGE” służy głównie uzyskaniu większego kontraktu. W umowie z inwestorem figuruje “Dach-ARGE”, a zrzeszone przedsiębiorstwa wykonują prace jako podwykonawcy.

Pod względem prawnym ARGE uważane jest za spółkę cywilną. Oznacza to, że posiada ona osobowość prawną i może być przedmiotem praw i obowiązków. Do założenia ARGE nie jest wymagana forma pisemna, jednak jest ona bezpieczniejsza dla przedsiębiorstw. Organem nadzorczym w spółce jest zgromadzenie wspólników, zaś organami wykonawczymi zarząd techniczny („technische Geschäftsführung”) i zarząd ekonomiczny („kaufmännische Geschäftsführung”). Organ pomocniczy stanowi kierownik budowy.

Działalność jednoosobowa

W celu świadczenia mniejszych usług budowlanych każda osoba posiadająca wymagane kwalifikacje zawodowe (lub zwolniona z obowiązku ich posiadania, w zależności od typu wykonywanych robót) może założyć własną działalność gospodarczą. W Niemczech procedura jest pozbawiona zbędnych formalności, ponieważ wystarczy wypełnić wniosek “Gewerbe-Anmeldung” i dostarczyć go do urzędu do spraw gospodarczych (Gewerbeamtu). Wówczas roboty budowlane można wykonywać samodzielnie lub przez zatrudnionych pracowników, odpowiadając bezpośrednio przed zlecającym.