BLOG

01 cze 2017

Ogólna charakterystyka niemieckiej spółki komandytowej

  • Niemieckie prawo spółek

(fot.: pexels.com)

Ogólna charakterystyka spółki komandytowej[1]

Spółka komandytowa (Kommanditgesellschaft) jest jedną ze spółek osobowych funkcjonujących w prawie niemieckim. Regulują ją §§ 161 – 177a HGB (Handelsgesetzbuch – niemiecki kodeks handlowy; dalej: HGB). Już w pierwszym przepisie, tj. § 161 ust. 2 HGB, znajduje się informacja, że o ile kolejne przepisy nie stanowią inaczej, do spółki komandytowej odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy regulujące spółkę jawną (została ona opisana w innych artykułach zamieszczonych na blogu). Taki stan rzeczy wynika z faktu, że spółka komandytowa stanowi szczególną formę spółki jawnej. Przedmiotem tego artykułu będą przede wszystkim zagadnienia dotyczące umowy spółki, jej wpisu do rejestru, a także odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Umowa spółki

Cechą charakterystyczną umowy spółki jest to, że jej stronami są dwa różne rodzaje wspólników, a mianowicie komandytariusz oraz komplementariusz. Podział ten jest istotny ze względu na odpowiedzialność za zobowiązania spółki, jak również na zastosowanie przepisów. Nawiązując do ostatniego, należy zwrócić uwagę, że o ile uregulowania szczególne §§ 161 i nast. HGB znajdują zastosowanie w szczególności do pozycji prawnej komandytariusza, o tyle do pozycji prawnej komplementariusza w znacznym zakresie stosowane będą przepisy odnoszące się do spółki jawnej.

Co istotne komplementariuszem może zostać również osoba prawna, np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, natomiast spółka cywilna (GbR – Gesellschaft bürgerlichen Rechts) może stać się stroną umowy jako komandytariusz.

Ponadto umowa spółki musi zawierać w sobie oznaczenie przedmiotu działalności, tzw. Betrieb eines Handelsgewerbes. Dalej umowa spółki, co do zasady, powinna wskazywać firmę, pod którą prowadzona będzie spółka komandytowa. Cecha ta znajduje ogólne zastosowanie do spółek prawa handlowego. W przypadku spółki komandytowej wystarczy jednak, że firma wybrana dla tej spółki dokładnie wskazuje na jej formę prawną poprzez dodatkowe oznaczenie KG (Kommanditgesellschaft).

Co ciekawe założenie spółki komandytowej nie wymaga, co do zasady, zachowania żadnej formy. Oznacza to, że może ona zostać założona również w sposób dorozumiany. Wyjątkiem jest tutaj sytuacja, kiedy wkład do spółki stanowi nieruchomość. Wówczas zaczynają działać ogólne przepisy kodeksu cywilnego, który dla nieruchomości przewiduje formę aktu notarialnego (§ 311b ust. 1 BGB).

Wpis do rejestru handlowego

Kolejnym ważnym punktem przy zakładaniu spółki komandytowej jest jej wpis do rejestru handlowego (Handelsregister). Wpis do rejestru jest obowiązkowy, co więcej sąd może zastosować wobec wspólników grzywnę w celu przymuszenia do wpisu, ponieważ zgłoszenie spółki do rejestru jest publicznoprawnym obowiązkiem wobec państwa.

Zgłoszenie powinno zawierać dane dotyczące komandytariuszy, tj. imię, nazwisko, datę urodzenia oraz miejsce zamieszkania, a także wysokość wkładu każdego z komandytariuszy, tzw. sumę komandytową (Haftsumme). Zgłoszenie takie powinno nastąpić niezwłocznie po podjęciu działalności gospodarczej. Wspólnicy mogą dokonać zgłoszenia również wcześniej dla bezpieczeństwa komandytariuszy, warunkiem jest tutaj jednak zawiązanie umowy spółki.

Wpis do rejestru może mieć dwojaki charakter. Jeżeli spółka komandytowa prowadzi działalność gospodarczą, ma on charakter deklaratoryjny. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z przedsiębiorstwem w rozumieniu §§ 2, 3 HGB, wówczas wpis będzie miał charakter konstytutywny.

Należy mieć również na uwadze, że informacje dotyczące komandytariuszy nie muszą zostać ogłoszone.

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki

Jak już wspomniano na początku niniejszego artykułu, rozróżnienie między komandytariuszem, a komplemetariuszem, ma znaczenie w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Komplementariusz odpowiada bowiem za zobowiązania spółki w sposób osobisty i nieograniczony, natomiast komandytariusz ponosi odpowiedzialność osobistą, ale ograniczoną do wysokości wkładu, tj. do wysokości sumy komandytowej. Odpowiedzialność ta może ulec zmianie w wyniku zmiany umowy spółki, kiedy to komandytariusz stanie się komplementariuszem lub komplementariusz komandytariuszem.

[1] Opracowano na podstawie Oetker, Handelsgesetzbuch, 5. Aufl. 2017.

Autor

Miłosz Trojan

adwokat (adwokat niemiecki) - Rechtsanwalt - Vokietijos advokatas

linkedinLogo