Założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Niemczech [GmbH]

(Fot.: pexels.com)

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesellschaft mit beschränkter Haftung) jest jedną z najczęściej wybieranych form prowadzenia działalności przez przedsiębiorców. Jest to jeden z dwóch rodzajów spółek kapitałowych. Zgodnie z § 13 ustawy o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschränkter Haftung – GmbHG) niemiecka spółka z o.o. posiada osobowość prawną, może pozywać i być pozwana, a także nabywać prawa majątkowe i inne prawa rzeczowe na nieruchomościach.

Powstaje pytanie, co może być przedmiotem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Odpowiedzi udzielił sam niemiecki ustawodawca, wskazując, że co do zasady każda działalność może stanowić przedmiot spółki z o.o., pod warunkiem że jest ona zgodna z przepisami prawa. Co więcej, spółkę z o.o. może założyć już jedna osoba, wówczas mamy do czynienia z jednoosobową spółką z o.o. Nie zmienia to jednak faktu, że spółkę może tworzyć dwóch lub więcej wspólników.

Podstawowym dokumentem niezbędnym do założenia spółki z o.o. jest umowa spółki (Gesellschaftsvertrag). Umowa jest ważna tylko wtedy, kiedy zostaje sporządzona notarialnie oraz gdy podpiszą ją wszyscy wspólnicy (§ 2 GmbHG). Ponadto ustawa w § 3 wskazuje na elementy koniecznie, które muszą znaleźć się w umowie spółki; są to: nazwa i siedziba spółki, przedmiot prowadzonej działalności, wysokość kapitału zakładowego oraz liczba i wskazanie kwoty nominalnej udziałów, jakie każdy ze wspólników ponosi w związku z wniesieniem wkładu do kapitału zakładowego. Są to elementy obligatoryjne każdej umowy spółki. Ponadto umowa może zawierać dodatkowe informacje, takie jak na jaki czas spółka zostaje zawiązana czy inne zobowiązania wspólników poza wniesieniem wkładów na poczet kapitału zakładowego, które stanowią elementy fakultatywne.

W przypadku nadawania nazwy (firmy) spółce z o.o. należy kierować się zasadami jedności, wyłączności, jawności, prawdziwości i trwałości firmy (każda z zasad została wyjaśniona w artykule Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Niemczech). Należy mieć na uwadze, że nazwa firmy zawsze musi zawierać dopisek Gesellschaft mit beschränkter Haftung lub skrót od tego zwrotu – GmbH.  Jest to nieodłączny element każdej nazwy spółki z o.o.

Kolejną kwestią wymagającą skonkretyzowania w umowie spółki jest jej siedziba. Spółka powinna mieć swoją siedzibę w kraju, który określa umowa spółki. Decydujące jest tutaj określenie statutowej siedziby spółki w kraju. Takie sformułowanie przepisu § 4a GmbHG pozwala niemieckim wspólnikom na tworzenie tzw. spółek córek w formie spółki z o.o. czy też na wykonywanie działalności gospodarczej poza granicami Niemiec. Ponadto przepis ten pozwala na założenie niemieckiej spółki z o.o. przez cudzoziemców, których działalność prowadzona jest w całości lub w przeważającej części za granicą, np. w ich ojczystym kraju.

Drugim kluczowym elementem, bez którego spółka nie może powstać jest ustalenie kapitału zakładowego i jego wniesienie. Minimalna wysokość zakładu kapitałowego wynosi w chwili obecnej dwadzieścia pięć tysięcy euro (25 tys. Euro) i jest zapisana ustawowo. Na sumę kapitału zakładowego składają się udziały wszystkich wspólników. Każdy z nich może posiadać jeden lub więcej udziałów w spółce o określonej wartości nominalnej. Należy mieć na uwadze, że udziały każdego ze wspólników mogą być różnej wysokości. Nie ma wymogu, aby każdy udział był równy, aczkolwiek jest to możliwe, jeżeli wspólnicy tak postanowią. Istotne jest, aby suma tych udziałów pokrywała się z wysokością kapitału zakładowego.

Kapitał zakładowy odgrywa znaczącą rolę w przypadku spółki z o.o. ze względu na fakt, że wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki z o.o., bez kapitału zakładowego nie byłaby ona w stanie egzystować na rynku.

Z uwagi na ostatni aspekt, a więc nieponoszenie, co do zasady, osobistej odpowiedzialności przez wspólników spółki, tylko do wysokości majątku spółki, taka forma prowadzenia działalności jest z punktu widzenia przedsiębiorców atrakcyjna.